Khu điều dưỡng tâm thần Hà Nội tiền thân là Trại nuôi dưỡng người tâm thần Hà Nội trực thuộc Sở LĐTB&XH được thành lập theo Quyết định số 1862/QĐ/TC, ngày 15/5/1984 của UBND Thành phố Hà Nội. Trại nuôi dưỡng người tâm thần có chức năng, nhiệm vụ là tiếp nhận và quản lý, nuôi dưỡng, phục hồi chức năng người bệnh tâm thần đã qua điều trị của cơ quan y tế chưa khỏi, tạo điều kiện cho người bệnh thích nghi trở lại đời sống xã hội. Đến tháng 7/1989, Trại nuôi dưỡng người tâm thần được đổi tên thành Khu điều dưỡng tâm thần Hà Nội theo Quyết định số 2718/QĐ-UB về việc thành lập Sở Lao động thương binh và xã hội trên cơ sở sáp nhập Sở Thương binh và xã hội, Sở Lao động và Ban Kinh tế mới và đến tháng 12/1994 Khu điều dưỡng tâm thần Hà Nội được bổ sung nhiệm vụ “tổ chức nuôi dưỡng, dạy văn hóa cho trẻ em kém phát triển về trí tuệ, từ 6 – 18 tuổi đi lang thang, được thu gom chuyển đến”.

Sau hơn 30 năm thành lập, từ thời điểm công suất thiết kế chỉ duy trì quản lý, nuôi dưỡng đối tượng từ 250 – 300 người; đến nay Khu điều dưỡng tâm thần đang quản lý hơn 600 người tâm thần. Với tốc độ đô thị hóa nhanh, phát triển kinh tế xã hội mạnh mẽ và những áp lực của cuộc sống, xã hội khiến tâm lý con người thay đổi, cùng với tình hình ra tăng số lượng người nghiện ma túy đá, nghiện game, nghiện rượu … nên trong những năm gần đây tỷ lệ người mắc các chứng bệnh về tâm thần ngày một tăng. Để góp phần đảm bảo công tác an sinh xã hội của Thành phố, thành phố đã và đang rất quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất cho Trung tâm đảm bảo và đủ điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng thường xuyên cho 800 người tâm thần. Bên cạnh đó, các văn bản pháp luật liên quan đến công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và phục hồi chức năng đã thay đổi nhiều: đối tượng phục vụ mở rộng, ngoài đối tượng tâm thần hưởng chính sách và người tâm thần tự nguyện còn có các nhu cầu về cung cấp các dịch vụ công tác xã hội về lĩnh vực chăm sóc sức khỏe tâm thần.

Xuất phát từ các nhu cầu trên và với mục đích đổi tên, xác định lại chức năng nhiệm vụ của Khu điều dưỡng tâm thần Hà Nội cho phù hợp với thay đổi của các văn bản pháp luật; thực tế xã hội; nhằm bố trí, sử dụng cán bộ khoa học, hợp lý, nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của cán bộ. Đảm bảo và nâng cao chất lượng phục vụ đối tượng, nâng cao hiệu quả công tác, hoàn thành tốt hơn nữa các nhiệm vụ được giao. Sở Lao động thương binh và xã hội Hà Nội đã tập trung nghiên cứu và xin ý kiến của các ngành để xây dựng Đề án “Đổi tên, xác định lại chức năng nhiệm vụ, và sắp xếp, kiện toàn cơ cấu tổ chức bộ máy Khu điều dưỡng tâm thần Hà Nội”.

Đến ngày 31/12/2014, Khu điều dưỡng tâm thần đã được đổi tên thành Trung tâm chăm sóc và nuôi dưỡng người tâm thần Hà Nội theo Quyết định số 7322/QĐ-UBND, ngày 31/12/2014 của UBND Thành phố Hà Nội. Với chức năng, nhiệm vụ tiếp nhận, quản lý, nuôi dưỡng, chăm sóc, điều trị và phục hồi chức năng cho người mắc bệnh tâm thần theo quy định của pháp luật; tổ chức nuôi dưỡng, dạy văn hóa cho trẻ em kém phát triển về trí tuệ từ 6-18 tuổi đi lang thang, được thu gom chuyển đến.

Ngày 7/7/2022, Trung tâm Chăm sóc và Nuôi dưỡng người tâm thần Hà Nội đổi tên thành Trung tâm Chăm sóc và Phục hồi chức năng người tâm thần số 1 Hà Nội theo Quyết định số 2391/QĐ-UBND, ngày 7/7/2022 của UBND Thành phố Hà Nội.

Các hình thức khen thưởng đã được ghi nhận:

  • Huân chương lao động hạng Ba của chủ tịch nước năm 1992;
  • Huân chương lao động hạng Nhì của chủ tịch nước năm 2005;

Và liên tục trong 5 năm gần đây ( từ năm 2009- 2014) đơn vị đã đạt được các thành tích:

  • Năm 2009: Bằng khen của Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội;
  • Năm 2010: Danh hiệu “tập thể lao động xuất sắc” của Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội;
  • Năm 2011: Cờ thi đua xuất sắc của UBND thành phố Hà Nội.
  • Năm 2012: Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ;
  • Năm 2013: + Bằng khen của UBND Thành phố Hà Nội do đã có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện Kế hoạch về trợ giúp người khuyết tật Thành phố giai đoạn 2009 – 2013.
  • Tập thể đơn vị đạt Giấy khen của Bảo hiểm xã hội Hà Nội.